Poseta biogasnim postrojenjima u Baču

25. maja 2016. godine projektni tim iz UNDP organizovao je studijsku posetu gradilištima biogasnih postrojenja u Baču. U poseti su učestvovali regionalni tehnički savetnik UNDP, gospođa Marina Olšanskaja, predstavnici Ministarstva rudarstva i energetike, predstavnici Privredne komore Srbije, predstavnici Regionalne razvojne agencije Srem, predstavnici opština Sremska Mitrovica, Ruma, Pećinci, Šid, Irig, Stara Pazova i Inđija koji čine međuopštinsku radnu grupu za energetiku i predstavnici kancelarije UNDP u Beogradu.

Poseta je organizovana sa ciljem da se učesnici upoznaju sa realizacijom tri projekta biogasnih postrojenja čija izgradnja je pomognuta dodelom bespovratnih sredstava a na osnovu javnog poziva koji je prošle godine sprovelo Ministarstvo rudarstva i energetike u saradnji sa UNDP. Sredstva za podsticaj obezbedio je Globalni fond za životnu sredinu (GEF) u okviru UNDP Projekta „Smanjenje barijera za ubrzani razvoj tržišta biomase u Srbiji“ U konkretnom slučaju, ukupna vrednost podsticaja iznosila je 15% investicione vrednosti postrojenja, odnosno 275.000 USD po postrojenju. Sva postrojenja imaju instalisano 0,65 MW električne i 0,77 kW toplotne snage. Svako postrojenje radi u okviru posebnog privrednog društva – BGS alfa doo, BGS beta doo i BGS gama doo, koja su tehnološki povezana sa privrednim društvima BGS delta doo i Agro Energy doo. Privredna društva su osnovana 2011. godine, mešovitog su vlasništva, odnosno pripadaju grupi privatnih investitora i kompanijama Megawaste i Enesco iz Slovačke. Postrojenja se nalaze na parcelama od ukupno 10 ha u industrijskoj zoni Bača. Izgradnja i kasnije upravljanje postrojenjima povereno je slovačkoj firmi IMAO koja posao sprovodi u saradnji sa domaćim kooperantima. Postrojenja su namenjena za proizvodnju električne energije iz bio gasa (oko 5.340 MWh po postrojenju) i proizvodnju đubriva i agro-peleta. Postrojenja će imati visok stepen iskorišćenja jer će se toplota iz motora sa unutrašnjim sagorevanjem koristiti kako za sam proces fermentacije, tako i u sušari u procesu proizvodnje agro-peleta. Sirovine za rad postrojenja čine ostaci šećerne repe, silaža od sirka, stajnjak od goveda i ovaca, kao i ostaci od proizvodnje voća i povrća u ukupnoj količini od 23.000 t godišnje. Sve sirovine se nabavljaju od lokalnih poljoprivrednih proizvođača.

Pored predstavnika investitora, gospodina Miroslava Diana i gospodina Mariana Holubeka, učesnike posete dočekao je i predsednik opštine Bač, gospodin Dragan Stašević koji je u svom pozdravnom obraćanju naglasio značaj ovih investicija za opštinu, kako tokom procesa izgradnje u kome je angažovana domaća radna snaga, tako i u toku kasnijeg rada postrojenja. Posebno je ukazao na složenost i međusobnu uslovljenost tehnoloških procesa u pet postrojenja i da su ona povećala prihode poljoprivrednih proizvođača koji isporučuju poljoprivredni otpad, odnosno sirovinu za njihov rad. Takođe, poljoprivredni proizvođači će imati na raspolaganju lokalno proizvedeno đubrivo koje predstavlja materijalni ostatak nakon fermentacije. Pored intenziviranja ekonomskih aktivnsti, dodatna korist za opštinu će biti i raspoloživost lokalno proizvedenog čistog goriva u formi agro-peleta koje će se koristiti kako za grejanje privatnih, tako i za grejanje javnih objekata.

Učesnici posete obišli su gradilište i tom prilikom predstavnici investitora su ih detaljno uputili u sve važnije elemente budućeg tehnološkog procesa koji počinje sa trenč silosima za skladištenje suve sirovine kapaciteta 30.000 t a zatim obuhvata sistem za transport suve materije i sistem za istakanje stajnjaka, sisteme digestora, sisteme za sabiranje i transport proizvedenog biogasa u CHP postrojenja sa trafo-stanicama, skladišta digestata i proizvodni pogon za proizvodnju đubriva i agro-peleta. Ceo tehnološki proces je visoko automatizovan i daljinski se prati i upravlja iz jednog mesta.

Regionalni tehnički savetnik UNDP, gospođa Marina Olšanskaja, visoko je ocenila kvalitet tri projekta koji su dobili podsticajna sredstva iz GEF granta i istakla da će UNDP replicirati ovakav model podrške investitorima u CHP postrojenja na biomasu kako u Srbiji, tako i u ostalim zemljama koje su u nadležnosti Regionalnog centra u Istanbulu.